100 jaar leven.
De oudste vrouw van Nederland mocht afgelopen zomer 113 kaarsjes uitblazen. Natuurlijk is dat een bijzonder hoge leeftijd. Vandaag de dag wordt in Nederland en West-Europa immers maar (ongeveer) één op de honderd mensen 100 jaar oud. Dat lijkt niet veel, die 1%, maar het is al een stuk meer dan het vroeger ooit was. In de afgelopen eeuw is onze levensverwachting elk decennia met zo’n 2 jaar gestegen. Dat betekend dat waar we nu een gemiddelde levensverwachting kennen van 83, dat een eeuw geleden ongeveer 63 zou zijn geweest. Redenen voor dit verschijnsel zijn divers. Zo was er een eeuw geleden bijvoorbeeld nog geen penicilline. Daarnaast kregen mensen in de loop van 100 jaar twee wereldoorlogen voor de kiezen en leefde zijn voor decennia lang in erbarmelijke (en ongezonde) omstandigheden. Al met al heeft dit heel wat uitdaging gevormd op het menselijk bestaan. Iemand die vandaag 100 wordt heeft dit alles weten te overleven.
In het boek ‘The 100 year life’ tonen Lynda Gratton en Drew Scott (beide professoren aan de London Business School) aan dat iedereen die na het jaar 2000 geboren is, 50% kans heeft om 105 jaar oud te worden. We gaan dus van 1% met een levensverwachting van 100 naar 50% met een levensverwachting van 105. En waarschijnlijk gaan veel mensen dan ook de 120 jaar zien.
Spannend is het volgende: in de huidige wereld zijn veel mensen, helaas, gedurende hun laatste vijf tot zeven levensjaren ziek. Vanwege de ontwikkelingen is de verwachting dat deze gemiddelde ziekteperiode teruggedrongen zal worden tot twee tot drie jaar. Met een gemiddelde levensverwachting van 105 hebben we het dan dus over een leeftijd van 102 of 103 voordat we (gemiddeld en statistisch gezien) in het ziekbed zullen belanden.
Naast deze fenomenen zal ook het roemruchte ‘dement worden’ zich verplaatsen naar een hogere leeftijd. Enkel de hasjrokers, cocaïne-snuivers en alcoholisten zullen veel vroeger te kampen krijgen met het Korsakov-syndroom (dementie naar aanleiding van drugs- en of alcoholgebruik), namelijk naar verwachting tussen de 50 en de 60.

‘
Deze ontwikkelingen klinken spannend en interessant, maar de vraag is natuurlijk wat dat met ons ondernemers te maken heeft. Om licht te schijnen op deze kwestie zet ik even de volgende zaken op een rijtje:
- Iedereen in het Nederland van de toekomst heeft een productieve periode tussen het 20e en 90e levensjaar.
- Als je tot je 70ste zou werken, wat ga je dan de volgende 20-30 jaar voor zinvol werk doen? Iemand die stopt zichzelf en zijn talenten uit te dagen kwijnt weg in onvermogen en verliest energie, levenslust en uiteindelijk zelfs gezondheid. Zinvol werk is dus het doel.
- In Nederland hebben wij een extreem grote pensioenpot (per inwoner de grootste ter wereld), die er rekening mee houdt dat de gemiddelde Nederlander na zijn pensionering nog zo’n 17 jaar te leven heeft. ZZP’ers zonder georganiseerde pensioenen kunnen (mits ze goed sparen) naar verwachting gemiddeld 15 jaar leven van hun bezittingen. Hoe zal dit in werking gaan als je 105 wordt? Of 110? Dat wordt dus werken voor je inkomsten tot minimaal je 90e.
- De eerder genoemde snelheid van technologische ontwikkelingen gaat ervoor zorgen dat in 2035 nog maar 50% van onze huidige banen zal bestaan (conservatieve schatting van het World-Economic-Forum in Davos, 2017). Er mogen dan ook nieuwe banen gecreëerd worden: naar verwachting hebben we binnen een paar decennia te kampen met tekorten. En een baan die iemand nieuw aanleert kan zomaar over een paar decennia alweer verdwenen zijn. Als gevolg zal iedereen (gemiddeld) ongeveer elke 15 jaar van zijn leven een nieuw beroep moeten kiezen.
- Als je na je opleiding (zeg na je 25e) nog 60 jaar mag werken, betekent dat dat je naar schatting ongeveer vier keer in je leven een nieuw beroep zal mogen (of moeten) kiezen. In de toekomst zal het volstrekt normaal zijn om als 60-jarige in de schoolbanken te zitten naast een 18-jarige en, na je opleiding van 2-3 jaar, allebei op hetzelfde niveau te beginnen.
- Op de schakelperiode van 2-3 jaar, waarin je een nieuw beroep aanleert, zul je jezelf moeten voorbereiden, zowel financieel als mentaal. Het is daarbij noodzakelijk een stukje ondernemerschap te tonen — ondernemersbloed of niet. Dit kan zeker spannend en uitdagend zijn.
- Wat gaan we doen met al die mensen die nu al problemen hebben om werk te vinden, banen te behouden en zichzelf steeds weer ontplooien binnen een bepaald vakgebied? Hoe groot zal deze ‘probleemgroep’ zijn in de toekomst? Gelukkig leven we in een samenleving die zorgt voor de zwakken onder ons. Uiteindelijk komt de hulpvraag tot last van de belastingbetaler (jij en ik dus). Maar daar is niets mis mee. Met z’n alle dragen we bij aan een betere wereld voor iedereen.
‘
Creatieve LevensPlanning 3.0
Het boek Creatieve Levensplanning 3.0 geeft je een helder proces hoe jij als ondernemer een professional zelf in 4 stappen jouw loopbaan keuzes voor de komende 5 jaar kunt maken.
- Waar kom ik vandaan: mijn verhaal tot nu toe
- Wie ben ik: mijn complete overzicht van mijn talenten
- Waar ga ik naar toe: mijn visie en volgende stappen
- Hoe leef ik gezond: mijn work-life-integratie
Kijk hier voor een overzicht uit het boek.
Hartelijke groet,
Paul Donders